ماری کوری
ماری کوری
ماری کوری در سال 1867 با نام " ماریا اسکلو دووسکا" در ورشو پایتخت لهستان متولد شد.
آشنایی با پیر کوری
او در سن 19 سالگی به پاریس رفت تا در آن جا به تحصیل در رشته شیمی بپردازد. در آنجا با فیزیکدان جوان فرانسوی به نام پیر کوری آشنا شد. این آشنایی به ازدواج انجامید. او به پیر کوری در انجام آزمایشهای عملی اش درباره الکتریسیته کمک می کرد.
شروع فعالیت آزمایشگاهی ماری کوری
زمانی که ماری کوری در سال 1895 در انباری چوبی کوچکی که آزمایشگاه او بود شروع بکار کرد، نه او و نه هیچ کس دیگر چیزی درباره عنصر شیمیایی رادیوم نمی دانست و این عنصر هنوز کشف نشده بود.
البته یکی از همکاران پژوهشگر پاریسی و فیزیکدان فرانسوی،"هانری بکرل" ، در آن زمان تشخیص داده بود که عنصر شیمیایی اورانیوم ، پرتوهای اسرار آمیز نامرئی از خود می افشاند.
کشف هانری بکرل
بکرل به طور اتفاقی یک قطعه کوچک از فلز اورانیوم را بر روی صفحه فیلم نور ندیده که در کاغذ سیاه پیچیده شده بود گذاشته بود. صبح روز بعد مشاهده کرد که صفحه فیلم درست مثل این که نور دیده باشد سیاه شده است. بدیهی بود که عنصر اورانیوم ، پرتوهایی را از خود ساطع کرده بود که از کاغذ سیاه گذشته بود و بر صفحه فیلم اثر کرده بودند.
بکرل این فرآیند را دوباره با سنگ معدنی که سنگی سخت و سیاه قیرگون است و از اورانیوم بدست می آید، تکرار کرد. این بار، اثری که سنگ بر روی صفحه فیلم گذاشته بود، حتی از دفعه قبل هم قوی تر بود. بنابراین می بایست به غیر از عنصر اورانیوم، یک عنصر پرتوزای دیگر هم در سنگ وجود می داشت.
او فرضیه خود را با خانوادهه کوری که با او دوست بودند مطرح کرد. انها نیز این راز را هیجان انگیز یافتند، این چه پرتو های نادری بودند که در اشیایی که پرتوهای نوری معمولی از آنها عبور نمی کرد، نفوذ می کردند و از میان انها می گذشتند؟
تلاش خانوادگی برای کشف بزرگ
در آن زمان پیر کوری در مدرسه فیزیک تدریس می کرد. ولی او تمام وقت آزاد خود را بکار می برد تا به همسرش در آزمایشهایی که انجام می داد کمک کند. رئیس مدرسه فیزیک یک انباری مخروبه کنار حیاط مدرسه را در اختیار انها گذاشت. این انباری تنها فضایی بود که آنها می توانستند بدون هزینه ای دریافت کنند و بنابراین آن را قبول کردند.
زباله های با ارزش
قدم بعدی این بود که سنگ معدنی سیاه را تهیه کنند. اگر می خواستند اقدام به خرید آن کنند، خیلی گران تمام می شد. آنها بطور اتفاقی اطلاع یافتند که دولت اتریش هزاران کیلو از این سنگها دارد که چون اورانیومش را جدا کرده اند آن ها را بی ارزش می دانند.
چون خانواده کوری دنبال اورانیوم نبودند بلکه عنصر ناشناخته جدیدی را جستجو می کردند، این زباله ها را درست همان چیزی یافتند که به آن نیاز داشتند. ماری و پیر کوری این توده های کثیف را با بیل ، درون دیگ های بزرگی می ریختند. آنها را با مواد شیمیایی مخلوط می کردند و بر روی یک اجاق قدیمی چدنی حرارت می دادند. دود سیاه خفه کننده و بدبوی غلیظی که از دیگ ها بر میخواست، نفس انها را تقریبا بند می آورد و اشک چشمشان را سرازیر می کرد.
مطالعه پرتو بکرل
با مراجعه به یادداشتهای قطور آزمایشگاهی ماری و پیر کوری معلوم می شود که آن دو نفر از 16 دسامبر 1897 به مطالعه درباره پرتو بکرل یا پرتو اورانیوم پرداختند. در آغاز، ماری فقط به این کار مشغول شد ولی از 5 فوریه 1898 ، پیر هم به او ملحق شد. پیر به اندازه گیری ها و بررسی نتایج پرداخت.
آن دو نفر عمدتا شدت پرتو های کانی ها و نمک های مختلف اورانیوم و اورانیوم فلزی را اندازه گیری می کردند. نتیجه تجربه های زیاد آنان این بود که ترکیبات اورانیوم، کمترین رادیو اکتیو را داشتند. رادیو اکتیویته اورانیوم فلزی از آنها بیشتر بود و کانی اورانیوم که معروف به پشبلند بود بیشترین رادیو اکتیویته را داشت. این نتایج نشان داد که احتمالا، پشبلند محتوی عنصری است که رادیو اکتیویته اش خیلی بیش از رادیواکتیویته اورانیوم است.
ارائه نظریه
در 12 آوریل 1898 کوری ها نظریه خود را به آکادمی علوم پاریس گزارش کردند. در 14 آوریل، کوری ها با همکاری لمون شیمیدان فرانسوی ،به جستجوی عنصر ناشناخته مزبور پرداختند. نتیجه گرانبهای این کار پر زحمت و طاقت فرسا تنها چند قطره از ماده ای بود که انها این ماده را در لوله های شیشه ای آزمایشگاهی نگهداری می کردند.
بر اثر این کارهای طاقت فرسا در نخستین زمستان، ماری کوری دچار عفونت و التهاب ریوی شد و تمام فصل مریض بود. ولی پس از بهبودی، کار پختن مواد در دیگ ها را در آزمایشگاه از سر گرفت. پس از آن، نخستین دخترش به نام ارینه متولد شد.
پیر و ماری کوری در ماه جولای ( مرداد ماه) همان سال توانستند این مسئله را انشار دهند که سنگ معدن به غیر از اورانیوم، دو عنصر پرتوزای دیگر را نیز در خود دارد. نخستین عنصر را به یاد محل تولد و بزرگ شدن ماری کوری که لهستان بوده است، پولونیوم نامیدند و دومین عنصر را که اهمیت زیادی داشت رادیوم نامیدند که از واژه لاتین به معنی " پرتو" الهام می گرفت.
تولد رادیوم
در 26 دسامبر 1898 ( 5 دی ماه 1277) اعضای آکادمی علوم پاریس، گزارش تحت عنوان " درباره ماده شدیدا رادیواکتیوی که در پشبلند وجود دارد" انتشار دادند و این روز تاریخ تولد رادیوم است. پیدایش رادیوم در میان عناصر رادیو اکتیو طبیعی تقریبا به فوریت ثابت کرد که این عنصر مناسبترین عنصر رادیواکتیو برای بسیاری کارهاست. بزودی معلوم شد که نیمه عمر رادیوم نسبتا زیاد است( 1600 سال). کشف رادیوم موجب دگرگونی های اساسی در دانش بشر درباره خواص و ساخت ماده شد و منجر به شناخت و دستیابی به انرژی اتمی شد.
اولین جایزه نوبل
خانواده کوری به همراه بکرل بخاطر کشفی که پس از آن همه کار طاقت فرسا به آن نائل شدند در سال 1903 جایزه نوبل در فیزیک را از آن خود کردند و به این ترتیب توانستند وام هایی را که برای کارهای پژوهشی طولانی خود گرفته بودند، پرداخت کنند.
دومین جایزه نوبل
پیر کوری در سال 1906 در 47 سالگی بعلت تصادف با اتومبیل در گذشت. مادام کوری پس از مرگ شوهرش به مطالعات خود ادامه داد و در سال 1910 موفق به تهیه رادیوم خالص گردید. در این هنگام استاد سوربون و عضو آکادمی طب شد و در سال 1911 برای دومین بار به دریافت جایزه نوبل نائل شد.
ماری کوری به غیر از لیونس پاولینگ برنده جایزه نوبل در شیمی در سال 1954 و برنده جایزه صلح نوبل در سال 1962 تنها انسانی است که دو بار این جایزه ارزشمند را از آن خود کرده است.
مرگ مادام کوری
مادام کوری در 4 ژوئیه 1934 یعنی 28 سال بعد از مرگ شوهرش و در سن 67 سالگی در گذشت.
دستاورد کشف کوری
این واقعیت که پرتوهای رادیوم می توانند بافتهای زنده اندام ها را از بین ببرند، به عنوان مهمترین دستاورد کشف کوری ها مشخص گردید. پزشکان و پژوهشگران علوم پزشکی بزودی دریافتند که به این وسیله می توانند غده ها و بافتهای بدخیم را که در سرطان و همچنین بیماریهای پوستی و غدد ترشحی بروز می کنند، از بین ببرند.
بسیاری از بیماران سرطانی که توانسته اند با موفقیت معالجهه شوند و از مرگ نجات یابند، عمر دوباره و سلامتی خود را مرهون تلاش های ایثار گرانه و خستگی ناپذیر و انگیزه والای این زن بی همتا هستند.