منبت کاری
منبت کاری
واژه منبت به معنای کنده کاری خاص و همراه با خلل و فرج بر چوب است که سابقه دیرینه دارد، شاید بتوان آغاز تاریخ منبت کاری را از زمانی دانست که انسان نخستین بار، با ابزاری برنده چوبی را تراشیده است.
در حال حاضر هم هنر منبت کاری همچنان رواج دارد و در گوشه و کنار ایران هنرمندان بسیاری بدان مشغولند اما متاسفانه رفته رفته استفاده از نقوش اصیل که شامل طرح های اسلیمی و ختایی یا گل و بوته است رو به فراموشی می رود و طرح های خارجی جای آنها را می گیرد.
در نوعی از این هنر به جای آنکه زمینه چوب را کنده کاری کنند و نقشمورد نظر را برجسته سازند چوب های مختلف را با رنگهای گوناگون طبیعی آن بریده، پهلوی هم قرار می دهند.
این کار شباهت زیادی به هنر موزاییک دارد. در اینگونه جدید از چوب های شمشاد برای رنگ زرد و عناب برای رنگ قرمز استفاده می کنند.
زمینه کار بیشتر از چوب گردو و یا ریشه درختان جنگلی ست. که خود دارای نقوش زیبایی هستند.
مهمترین ماده ای که روی آن منبت کاری میکنند چوب است.
این چوب باید محکم و بدون گره باشد. برای این منظور از چوب های آبنوس، فوفل، بقم، شمشاد، وعناب و گردو استفاده میکنند.
البته آبنوس و بق چون هم محکمتر و هم چربتر هستند دوام بیشتری دارند اما در ایران به خاطر فراوانی چوب گردو اکثراً از این چوب استفاده می شود.
منبت کاری چوب در شهرهای گلپایگان و اصفهای رونق ورو اج در خور و شایان توجهی دارد