علم و تفکر

بندر جاسک

بندر جاسک

تاریخچه بندر جاسک

بندرجاسک در دوران گذشته به جاشک، چاشک، جک، رأسالجاسک و چاسک نیز ثبت شده است. در دوران بسیار قدیم بندر جاسک یکی از کانونهای معتبر آئین میترا بود. معبدی به نام آناهیتا در جاسک باقی مانده است. تهمتن بن توران شاه ملقب به سلطان قطب الدین در سال ۱۳۳۰ میلادی به بعد در جاسک حکومت داشته است. در سال هزار و ششصد و چهارده میلادی انگلیسی ها بندر جاسک را به عنوان بندر تجاری خود در شمال خلیج فارس انتخاب کردند.

اولین محموله انگلیسی ها در سال ۱۶۱۶ با کشتی از هند در جاسک پهلو گرفت و در سال ۱۶۱۹ میلادی، تجار مذکور اولین تجارتخانه شرکت هند شرقی در جاسک را تأسیس کردند. این بندر تا زمانی که بندرعباس به تجارت انگلیسی ها اختصاص داده شد، مرکز تجارت و معاملات کمپانی هند شرقی با مرکز ایران بود. در اواخر سال ۱۶۲۰ میلادی هلندی ها از ورود دو کشتی کمپانی هند شرقی به بندر جاسک جلوگیری کردند. این کار که منجر به نبرد سختی بین انگلیسی ها و هلندی ها در حوالی این بندر شد، به شکست و اخراج هلندی ها از بندر جاسک انجامید.

کشور انگلیس برای بسط نفوذ خود در سال ۱۸۶۴ میلادی اقدام به استحکام مواضع خود در خلیج فارس نمود. از جمله این اقدامات، ایجاد خطوط تلگراف و کابل زیر دریایی بود که ایران و هند را از طریق گواتر- جاسک- بندرعباس مرتبط می ساخت. دولت انگلیس استحکامات نظامی چندی در جاسک به وجود آورد. در سال ۱۹۰۱ میلادی خطوط تلگرافی (سیم دریایی) دیگری از بندر جاسک به مسقط (عمان) دایر شد که مرکز آن در جاسک قرار داشت. درسال ۱۹۳۲ از سوی دولت ایران عبور بدون اجازه هواپیماهای انگلیسی و هلندی که از خاور دور به خاور میانه می آمدند، ممنوع اعلام شد؛ زیرا از بدو تأسیس خطوط هوایی، این دو کشور بدون کسب اجازه در فرودگاههای جاسک- بندرعباس- لنگه فرود می آمدند. در نتیجه این ممنوعیت، مسیر پروازهای فوق تغییر کرد. بندر جاسک امروزه از شهرهای نسبتاً آباد استان هرمزگان است که سه طرف آن را آبهای ساحلی احاطه کرده و آن را به صورت یک شبه جزیره درآورده است. شهر از دو سوی شرق و غرب به خلیج جاسک می پیوندد و از سوی دیگر (شمال شرقی)، به مناطق نظامی متصل است. این موقعیت، شکل ظاهری شهر را به حالت طولی درآورده و عرض آن را بسیار محدود کرده است.

جاذبه های طبیعی

کوه بشاگرد

رشته کوه بشاگرد در شهرستان جاسک به شکل عدد هشت قرار گرفته و دو رشته کوه نسبتا متمایز را به نام های رشته کوه بشاگرد شرقی و رشته کوه بشاگرد غربی پدید آورده است. بلندترین قله آن به نام کوه مهر در دهستان بشاگرد غربی شهرستان جاسک با ارتفاع دو هزار و چهل و شش متر قرار گرفته. از جمله کوه های استان هرمزگان می توان به این کوه ها نیز اشاره داشت، پشت کوه به ارتفاع دو هزار و ششصد و چهل و پنج متر در شمال شرق بندرعباس. سیاه با ارتفاع دو هزارو دویست و شانزده متر در شمال غربی شهرستان لنگه، بناب، مهرگان بندهوشدان، سرملا، سیبا و غیره قرار دارد.

رودخانه جگین

این رودخانه از کوه های بشاگرد سرچشمه گرفته و با پیوستن چند رودخانه دیگر از جمله رودخانه انگهران به آن، به دریای عمان می ریزد. آب رودخانه مذکور شیرین است. در هنگام بارندگی یا رگبارهای کوتاه، مقدار زیادی از آب شیرین این رودخانه به دریا سرازیر می شود.