شهرستان بناب
شهرستان بناب
بناب به معنای سرزمینی است که ریشه اش در آب و یا نزدیک آب است . این شهر قبل از حمله مغولان بسیار آباد و پر رونق بود. در گورستان های منطقة قره قشون ،در ارتفاعات جنوبی آن آثاری مربوط به قرن های هشتم و نهم هجری به دست آمده است. آثار و بقایای بناهای تاریخی نشانگر آبادانی آن در دوره صفویه است. با وجود اینکه بناب از شهرهای مهم آذربایجان است، از نقطه نظر اقتصادی ، سیاسی و تاریخی پیوسته تحت تأثیر مراغه بوده است.
مراکز تاریخی و باستانی
قلعه ضحاک عجب شیر (داش قلعه): در 28 کیلومتری شرق عجب شیر در ساحل شرقی دریاچه ارومیه در 95 کیلومتری جنوب تبریز، قلعه ضحاک عجب شیر واقع شده است. در ارتفاعات مقدم سهند غربی ، کوه سنگی مجزایی در دره سربرآورده که به داش قلعه ضحاک معروف است. در پای این کوه قبرستانی است که در آن مجسمه سنگی قوچی قرار دارد. در کنار قبرستان دهی است به نام ینگجه و در شمال قلعه روستای بازار (بالاس) قرار دارد. رسیدن به این روستا فقط با خودروهای بیابانی و از راه روستای گنبد (کنبد) و قریه هزاره ممکن است.
جاذبه‌های طبیعی
تالاب قبادلو: این تالاب در 22 کیلومتری شمال غربی عجب شیر، بالاتر از بندر رحمانلو قرار دارد و بخشی از پرندگان تالاب های حاشیه‌ای دریاچه ارومیه را به خود جذب می کند.
جزیره قریون داغی (کبودان) : جزیرة قریون داغی یکی از بزرگ ترین و زیباترین جزایر غیر مسکونی دریاچه ارومیه است که در فاصله12 کیلومتری بندر رحمانلو در قسمت جنوب شرقی دریاچه ارومیه قرار گرفته است . طول جزیره 9 کیلومتر ، عرض آن 4 کیلومتر و مساحت کل آن 3175 هکتار است و از سطح دریای آزاد 1521 متر ارتفاع دارد.
جزیرة قویون داغی تنها جزیرة دریاچة ارومیه است که در تمام سال دارای آب شیرین است. آب شیرین جزیره برای مصرف حیوانات وحشی از دو چشمه ای که در جنوب آن قرار دارد تأمین می‌شود. جزیرة قویون داغی زیستگاه قوچ و میش ارمنی و گوزن زرد ایرانی است. این گوزن یکی از نادرترین گونه های گوزن جهان است . این مجموعه از طرف یونسکو به عنوان یکی از 59 قطعه منطقه حفاظت شده که دارای گونه های کمیاب گیاهی و حیوانی است به ثبت رسیده است.
جزیره اشک: این جزیره در قسمت جنوبی کبودان، در 40 کیلومتری بندر گلمانخانه قرار دارد . دارای وسعتی معادل 2115 هکتار و ارتفاعی در حدود 1270 متر از سطح دریاست . این جزیره یک چشمه آب شیرین دارد و یکی از جالب ترین زیستگاههای پرندگان بومی و مهاجر از جمله فلامینگو و تنجه است . از نظر پوشش گیاهی شبیه جزیره کبودان است . گوزن زرد ایرانی نیز در آن زندگی می‌کند.
جزیره آرزو : این جزیره نیمه جنگلی با مساحتی حدود 542 هکتار در غرب جزیره کبودان قرار گرفته است و 1270 متر از سطح دریا ارتفاع دارد. این جزیره پذیرای پرندگانی نظیر فلامینگو ، کاکایی و غاز است.
جزیره اسپیر : این جزیره با مساحتی معادل 1151 هکتار در غرب کبودان و 27 کیلومتری بندر گلمانخانه واقع شده است. ارتفاع آن از سطح دریا 1270 متر است و همه ساله پذیرای پرندگانی چون فلامینگوها، پلیکان‌ها، کاکایی ها و غار است.
بندر رحمانلو : بندر و روستای رحمانلو از دهستان دیزجرود عجب شیر ، در ساحل شرقی دریاچه ارومیه واقع شده است. این بندر یکی از ینادر مهم دریاچه ارومیه در آذربایجان شرقی است . در سمت شمالی بندر رحمانلو اسکله ای برای پهلو گرفتن کشتی های باری و مسافری ، در بخش جنوبی محلی برای مسافرینی که به منظور استفاده از آب و لجن دریاچه که برای درمان برخی از بیماری ها مفید است به این بندر می آیند بنا شده است.
بنادر دانالو و زینت لو: بندرهای دانالو، قباد لو و زینت لو نیز در ساحل شرقی دریاچه ارومیه و در حدود 25 کیلومتری عجب شیر واقع شده اند که از نظر اهمیت در مرتبة بعد از بندر رحمانلو قرار دارند . در تابستان بسیاری از مردم برای استفاده از آب و لجن دریاچه به این بنادر روی می‌آورند.
اماکن زیارتی و مذهبی
مسجد مهرآباد: این مسجد در کنار میدانی که سابقاً مهرآباد نام داشت بنا شده است . این مسجد از یک نظر در بین مساجد منطقه دارای اهمیت خاص و استثنایی است، و آن مربوط به وجود کتیبه تاریخ دار آن است که در دیوار قسمت شمالی نصب شده است. هزینه بنای مسجد توسط بی بی خانم دختر منصوربیگ پرداخت شد . مسجد در سال 951 هجری قمری در زمان سلطنت شاه طهماسب ساخته شده است