شهرستان میانه
شهرستان میانه
میانه یکی از شهرهای تاریخی و کهن آذربایجان و ایران است . بنا به نوشته دیاکونوف در تاریخ ماد، سال 720 قبل از میلاد در آذربایجان و کردستان امروزی ، سرزمین ماننا قرار داشت و مرکز آن در نزدیکی دریاچة‌ارومیه بود. میانه پایگاه نیروهای سلاطین و محل کسب فرامین آنها بود. اوچ تپه که امروز یکی از دهستانهای این شهر است در زمان نادر شاه افشار قرارگاه لشکریان او بود. نادر در لشکرکشی های خود بر علیه عثمانی بیشتر در این محل اقامت می کرد. در زمان احمد شاه قاجار و رضا شاه ، میانه یکی از مراکز حکومتی خاندان فیروز و میرزا فرمانفرماییان بود.
مراکز تاریخی و باستانی
پل دختر: این پل بر روی رودخانه قزل اوزن در مدخل ارتفاعات قافلانکوه در 20 کیلومتری جنوب شرقی میانه احداث شده است. تاریخ بنای آن به درستی معلوم نیست و کتیبه ای هم که تاریخ بنای پل را نشان می‌داد، ساییـده شده و مـتن آن از بـین رفتـه اسـت. پـل دختر میانه در طول تاریخ بارها تعمیر و بازسازی شده است. می توان به تعمیرات سال 923 هجری توسط شاه بیگم، 1084 هجری، همچنین در زمان آغا محمد خان قاجار و یکبار بعد از شهریور 1320 شمسی اشاره کرد.
جاذبه‌های طبیعی
ارتفاعات بزغوش: کوهستان بزغوش در جنوب کوهستان سبلان و شمال غربی شهرستان میانه قرار گرفته است. این کوهستان از نوع کوههای سنگی و صخره ای است و بلندترین قله آن 3304 متر ارتفاع دارد. این کوهستان در حوالی شهر میانه با مراتع سرسبز و خرم پوشیده شده است.
تالاب ماهی آباد: این تالاب در 20 کیلومتری شمال میانه قرار دارد که تالابی فصلی است و مصارف کشاورزی دارد و در مواقع پرآبی، مورد استفاده پرندگان مهاجر است.
اماکن زیارتی و مذهبی
مسجد سنگی ترک: روستای ترک از توابع شهرستان میانه یکی از قصبه های قدیمی استان است که در اسناد تاریخی نام آن بارها مورد اشاره قرار گرفته است . در این روستا مسجدی است که نمای آن از سنگ هایی خوش تراش و کنده کاری شده است و کتیبه هایی که تاریخ تعمیر مسجد را می رساند ، در آن نصب شده است. در مورد تاریخ ساخت مسجد نظرات مختلفی وجود دارد. برخی بنای مسجد را به امام حسین (ع) مربوط می دانند و برخی دیگر آن را به خاندان مغول به ویژه سلطان الجایتو نسبت می‌دهند.
بقعه امامزاده اسماعیل: این بقعه که به مقبره کمال الدین نیز مشهور است در قسمت جنوبی مسجد جامع واقع شده است دیوارهای آن با آجر ساخته شده است و سطح خارجی گنبد آن با کاشی‌های فیروزه‌ای رنگ پوشیده شده است. در حال حاضر بقعه کاملا نوسازی شده و از بنای اولیه آن تنها کتیبه‌ای به بالای سر در بنای فعلی باقی مانده که تاریخ و نام بانی بنا را مشخص می‌سازد