بندر انزلی
بندر انزلی
بندرانزلی به عنوان مهمترین بندر ایرانی در دریای خزر که در طول جغرافیایی 49 درجه و 28 دقیقه و عرض جغرافیایی 37 درجه و 28 دقیقه واقع شده است و ارتفاع آن از سطح دریا منهای۲۶متر می‌باشد. بندرانزلی ازشمال به دریای خزر از جنوب به شهرستان صومعه سرا از شرق به شهرستان رشت و از غرب به شهرستان رضوانشهر متصل می‌باشد. شهرستان بندرانزلی درناحیه‌ای کاملاً جلگه‌ای به صورت طولی و در ساحل دریای خزر واقع شده و بخشی از محیط زیست طبیعی این شهرستان را دریا (40 کیلومتر نوار ساحلی) و بخش مهم دیگر را اکوسیستم ارزشمند تالاب انزلی تشکیل می‌دهد.
تاریخچه شهرستان بندر انزلی
قدیمی ترین زمانی كه در متون تاریخی از انزلی یاد شده، سال 863 هجری قمری است كه در آن زمان یك دهكده كوچك بوده است. از اوایل دوره صفویه، این ناحیه مورد توجه انگلیسی ها، روس ها و دولت مركزی ایران كه پایتخت آن قزوین بود، قرار گرفت. انگلیسی ها درتجارت ابریشم گیلان با دایر كردن شركت تجارتی در مسكو، راه رشت – بندر انزلی – بادكوبه به اروپا را رونق بخشیدند و انزلی به عنوان "دروازه اروپا" معروف شد. با روی كار آمدن پهلوی اول و توجه وی به بندر انزلی، این بندر بازسازی و اسكله های جدیدی در انزلی و غازیان ساخته شد و اداره بندر و كشتیرانی مجهز گشت. در حال حاضر، بندر انزلی یكی از زیباترین شهرهای گیلان و مجهزترین بندر كرانه های دریای خزر است كه سالانه هزارن تن كالا توسط كشتی، از آن خارج و یا به آن وارد می شود.
مراکز تاریخی و باستانی
كاخ میان پشته
این كاخ در میان باغی دل انگیز و بزرگ به مساحت تقریبی 17 هكتار در عازیان بندر انزلی ساخته شده و از یك سو مشرف به دریا و هم اكنون در اختیار نیروی دریایی می باشد. كاخ میان پشته پس از آتش سوزی كاخ "خوشتاریا"، به دستور رضا شاه و در شرق آن ساخته شد. زیربنای این كاخ 1168 متر مربع است و بدنه آن از سنگ قواره بلوك، به صورت دو جداره ساخته شده است. زیباترین عنصر این كاخ، راه پله مارپیچ آن است كه تا زیر شیروانی امتداد می یابد.
عمارت معتمدی
این ساختمان كه در بلوار بندر انزلی واقع شده و هم اكنون پاسگاه نیروی انتظامی است. در سال 1234 ه.ق (1198 خورشیدی) به دستور "معتمدالدوله میرزا عبدالوهاب" در دو طبقه ساخته شده است. این بنا یكی از قصرهای دوره قاجاریه و محل سكونت همراهان شاه یا بزرگان آن دوره بوده است.
عمارت گمرك
از دیگر بناهای تاریخی گیلان، عمارت گمرك و محل استقرار نیروی دریایی است كه هر دو به دوره پهلوی مربوط است. اصل بناهای اداره بندر به دوره قاجار تعلق دارد و روس ها آن را ساخته اند، ولی در دوره پهلوی بازسازی شده است. این بنا در گذشته مورد استفاده دسته موزیك ارتش بود و لذا به "ساختمان موزیك" شهرت یافته است.
عمارت شهرداری
عمارت شهرداری انزلی كه نمونه ای از معماری دوره پهلوی در گیلان است، در قسمت بالای پارك بلوار واقع شده و مشابه دیگر بناهای دروه پهلوی است كه برای فرمانداری ها و شهردای ها ساخته شده اند. علاوه بر كاخ ها و عمارت های تاریخی كه مورد اشاره قرار گرفت، در استان گیلان ساختمان های قدیمی دیگری نیز وجود دارند كه از لحاظ قدمت و ویژگی های معماری جالب توجه اند. مهم ترین این عمارت ها عبارتند از : عمارت اداره پست، عمارت استانداری سابق، عمارت كلاه فرنگی، سرای طاقی كوچك و بزرگ، سرای چینی چیان و سرای محتشم كه كلاً در رشت قرار دارند و یادگار دوره قاجار هستند.
بقعه بی بی حوریه (خانم حوریه)
این بقعه در شالور، در كنار راه انزلی – رشت قرار دارد و گفته می شود آرامگاه خواهر امام رضا (ع) و از دختران امام موسی كاظم (ع) است. بقعه تأسیساتی از قبیل زایرسرا، مسجد با دو گلدسته بلند و زیبای كاشی كاری شده، سرایداری عمومی و پاركینگ می باشد.
جاذبه های طبیعی
تالاب انزلی
تالاب انزلی در ساحل جنوب غربی دریای مازندران در غرب دلتای سفید رود و در جنوب بندر انزلی گسترده است. این تالاب از غرب به كیور چال و آبكنار، و از جنوب به صومعه سرا و بخش های شهرستان رشت، محدود است. محدوده آب تالاب انزلی بیش از 100 كیلومتر مربع است كه آب رودها، نهرها و زهكش های كشاورزی واقع در حوزه های آبریز به آن می ریزد. چشم اندازهای زیبای تالاب، جاذبه های شگرف به منطقه بخشیده اند. محیط آبی و زنده تالاب انزلی و ارتباط گسترده آن با دریا، بستری مطلوب برای تخم ریزی انواع ماهیان فراهم ساخته است. بیش از 20 گونه ماهی در تالاب انزلی وجود دارد كه 11 گونه از آنها بومی، هشت گونه مهاجر و یك گونه نیمه مهاجرند.
تـالاب انـزلی یكـی از بهترین و مناسب ترین زیستگاه ها برای گونه های مختلف پرندگان مهاجر است. هر سال پرندگان مهاجر مانند غاز، قو، اردك، مرغابی، چنگر و دیگر پرندگان شناگر در پیرامون آن اسكان موقت می گزینند. تالاب انزلی و جزایر آن، چشم اندازهایی بسیار دارند و مشتاقان فراوان طبیعت را به سوی خود جلب می كنند.