شهر نیشابور - خراسان رضوی
نیشابور شهری در استان خراسان رضوی کنونی و دومین شهر بزرگ استان پس از مشهد است . این شهر در دامنه های بینالود در شمال شرق کشور قرار دارد . این شهر از مهمترین شهرهای گردشگری ، تاریخی و صنعتی برای کشور و منطقه می باشد .
نیشابور در طول تاریخ یکی از بزرگترین مراکز دانش اسلامی، و موطن بسیاری از دانشمندان، شعرا، صوفیان و دیگر بزرگان بوده‌است و به عنوان نماد تاریخ و فرهنگ ایران مطرح شده‌است . این شهر دردوره ساسانیان ، در حدود دهه های میانی سده سوم میلادی به دستور شاپور اول تأسیس شده‌است. در سال 643 میلادی در زمان خلافت عمر بن خطاب فتح شد. همچنین نیشابور پایتخت اولین حکومت نیمه مستقل ایرانی پس از دوره امویان بوده‌است.
این منطقه به دلیل آب و هوای خوب و شرایط مناسب زندگی، مهاجرپذیر بوده‌است. مهاجرین عرب ، که در اولین سال‌های پس از ورود اسلام به این شهر از شخصیت‌های علمی و فرهنگی بودند .
برخی از مهمترین جنبش‌های ضد خلافت اموی و عباسی در این دیار شکل گرفت. این امر از اولین سال‌های سلطه اعراب گزارش شده‌است به طوری که چندین بار حاکمان خلافت اموی و عباسی نیشابور با قیام مردم بیرون رانده شدند تا آنجا که در زمان عثمان ، نیشابور دوباره به دست اعراب به صلح فتح شد و نیز در زمان خلافت علی (ع) به دلیل اعتراض مردم به حاکم وقت، حاکم تازه‌ای به نیشابور فرستاده شد.
این شهر بارها به خاطر بلایای طبیعی مانند زلزله و غیر طبیعی حمله مغول با خاک یکسان گردید اما دوباره به دلیل ریشه های فرهنگی که در آن منطقه گسترانیده بود سر از خاک بیرون آورد اما حمله مغول و تأثیرات پس از آن، به عنوان ضربه‌ای رکودکننده در تاریخ نیشابور و درپی آن تمدن اسلامی و ایران مطرح است. این شهر که مهد علم و دانش و نوآوری در دوران طلایی اسلام بود با حمله مغول تبدیل به جویبارهای خون گردید، و از سران مردان و زنان و کودکان هرم‌هایی ساخته شد، و حتی به سگ‌ها و گربه‌های شهر نیز رحم نکردند.
از دلایل این وحشیگری در نیشابور کشته شدن طغاچار داماد چنگیز خان مغول و انتقام وی از ایستادگی مردم نیشابور در مقابل وی بود . آنها پس از ورود به شهر به مدت پنج روز به طور مداوم کشتار کردند و به هیچ موجود زنده ای رحم نکردند به طوری که مدت دوازده روز شمارش کشتار به جز زنان و کودکان به طول انجامید و برابر با حدود یک میلیون و هفتصد و پنجاه هزار نفر شد . سپس شهر را با خاک هموار کردند و بر آن آب بستند و جو کاشتند و آنقدر صبر کردند تا جو ها سبز گردد . پس از این واقعه این شهر بزرگ هرگز نتوانست عظمت گذشته خود را بدست بیاورد .
آنچه از نیشابور باستانی بر جا مانده ، منطقه ای است در حاشیه جنوب شرقی شهر فعلی نیشابور که از تپه ها و محوطه های گوناگون تاریخی تشکیل شده است . قسمت اعظم نیشابور قدیم هم اکنون در دل خاک نهفته است و آثار بر جای مانده موجود محدود است به چند تپه اصلی از قبیل : تپه تاکستان، تپه آهنگران ، تپه آلب ارسلان ، تپه سبز پوشان ، مدرسه ، بازار ، قنات یا قنات تپه و تپه شادیاخ یا محله که در سطح این منطقه وسیع پراکنده شده اند .وسیع ترین این تپه ها ، تپه آلب ارسلان است که در جنوب روستای ترباباد واقع شده و به تپه های طرب آباد یا ترباباد مشهور است.
نیشابور از جمله شهرهایی است که باید چندین روز وقت صرف نمود تا از آثار باستانی آن دیدن نمود . آرامگاه عطار ، آرامگاه خیام ، آرامگاه امام زاده محروق ، بازار سرپوش ، تپه باستانی شادیاخ و آثار باستانی و مذهبی دیگر و مناظر طبیعی زیبای آن ارزش توقف چند روزه در این شهر را دارد .