بنای تاج محل
تاج محل از پرآوازه‌ترین بناهای جهان و آرامگاه زیبا و باشکوهی است که در نزدیکی شهر آگره و در ۲۰۰ کیلومتری جنوب دهلی نو پایتخت هند واقع شده‌است و یکی از عجایب هفت گانه دنیا به‌شمار می‌رود.
این بنا به دستور شاه جهان، پنجمین امپراتور گورکانی هند به منظور یاد بود همسر ایرانی‌تبارش، بنام ارجمند بانو بیگم مشهور به ممتاز محل بنا گردید . ممتاز محل همسر دوم شاه‌جهان بود که در ۱۷ جون ۱۶۳۱ میلادی در هنگام تولد چهاردهمین فرزندش جان باخت. هنگام درگذشت «ممتاز محل» ۳۹ سال بیش نداشت او از شوهرش درخواست کرد که پس از وی زنی نگیرد و برای او آرامگاهی بسازد که بدان نام وی جاوید بماند.
شاه جهان و ممتاز محل در سال ۱۶۱۲ ازدواج کرده بودند و ۱۸ سال با یکدیگر زندگی کردند و ثمره این ازدواج ۱۴ فرزند بود که هفت تن زنده ماندند و بزرگ شدند.
شاه‌جهان در پس از درگذشت محبوب‌ترین همراه زندگی‌اش خلعت شاهانه‌اش را به عبای سفید عوض کرد و یک سال سوگوار بود. شاهی که قبلاً برای توسعه دامنه سلطنتش خون فراوانی ریخته بود، گوشه نشین شد و برای مدتی دخترش «جهان‌آرا» به امور دولتداری پرداخت. روایت حاکی است که موهای سیاه شاه جهان طی یکی دو ماه سوگواری سفید شد.
شاه جهان قصد داشت مانند این بنا را با سنگ سیاه بسازد و با پلی دو بنا را به یکدیگر مرتبط سازد اما این اقدام هیچگاه عملی نشد و خود شاه‌جهان نیز بعدتر در همان‌جا به خاک سپرده شد .
همان‌طور که مشخص است، نام این بنا، ایرانی است. این ساختمان بر پایه مخلوطی از معماری ایرانی، هندی و اسلامی بنا شده‌است و در ساخت آن ۲۰٬۰۰۰ هنرمند و معمار از نقاط مختلف آسیا به‌خصوص ایران، شبه قاره هند، آسیای میانه و آناتولی شرکت داشته‌اند. آغاز ساخت تاج محل سال ۱۶۳۲م (۱۰۴۲ ش) بوده و در سال ۱۶۴۷م (۱۰۵۷ ش) تکمیل شده‌است.
تاج محل آرامگاهی است با ۵۸ متر بلندی، ۵۶ متر پهنا که در نزدیکی اگرا در ایالت اوتار پرادش هندوستان بر روی یک تخته عظیم ۱۰۰ متر × ۱۰۰ متر مرمرین ساخته شده‌است. این بنای بزرگ، در یک باغ پهناور ۱۸ هکتاری قرار دارد، که در مرکز این باغ یک نهر آب طولانی وجود دارد که به شیوه باغ‌های ایرانی ساخته شده‌است. از معماران و استادان این بنای مهم می توان به استاد احمد لاهوری و استاد عیسی شیرازی نقشه نویس و استاد امانت خان شیرازی طغرانویس اشاره نمود . این بنای بسیار بزرگ و زیبا توسط خیل عظیمی از معماران و استادان و هنرمندان خوش نویس و غیره به انجام رسیده است .
تاج محل جزو فهرست تازه از عجایب هفتگانه جهان است و برای انتخاب عجایب هفتگانه دنیا از بیش از شصت میلیون نفر در سراسر دنیا نظر سنجی شده است. اینکه تاج محل جزئی از عجایب هفتگانه باشد فقط به این دلیل نیست که هند با تاج محل معنی پیدا می کند. تاج محل فراتر از یک بنای تاریخی مهم است که توسط شاه جهان با هزینه بسیار ساخته شد.تاج محل، نهایت ستایش عشق است. چه چیزی رمانتیک تر از این است که یک امپراتور به یاد همسر از دست رفته اش یک بنای تاریخی و ماندگار بسازد؟