سيلسيم چيست و چه استفادههايي از آن ميشود؟
سيلسيم عنصري غيرفلزي است كه در طبيعت به صورت خالص يافت نميشود. سيلسيم خالص، مادهّاي سخت به رنگ خاكستري تيره است. اين مادّه مانند فلزات ميدرخشد. سيلسيم در حرارت بالا با ساير عناصر تركيب ميشود.
28 درصد از پوسته زمين و 50 درصد از خاك چيني را سيلسيم تشكيل ميدهد. سيلسيم در ماسه، سنگ، آب، استخوان و غيره يافت ميشود. ماسه داراي مقادير بسيار زيادي از اين مادّه است.
سيلسيم عموماً از دي اكسيد سيلسيم استخراج ميشود. دي اكسيد سيلسيم تركيبي از اكسيژن و سيلسيم است. با حرارت دادن دي اكسيد سيلسيم، اكسيژن جدا ميشود و سيلسيم به دست ميآيد.
سيلسيم در طبيعت بيشتر به صورت سيليس يا همان دي اكسيد سيلسيم و به حالت متبلور يافت ميشود. كوارتز، ژاسب و ماسه شكلهاي مختلفي از سيليساند. كوارتز، سيليس متبلور و شفّاف و ژاسب نوعي سنگ قيمتي است. ماسه نيز مخلوطي از سيليس ناخالص و مواد ديگر است.
سيليكاتها تركيبات ديگري از سيليساند كه در صنايع مختلف كاربردهاي فراواني دارند. ميكاو آزبست هردو، نوعي سيليكاتاند. سيليكاتها در صنعت شيشهسازي، تهيّه كاغذ سمباده و ابزارهاي نوري و الكترونيكي كاربرد دارند. از سيليكات سديم در تهيّه صابون و رنگرزي استفاده ميشود.
سيليسم خالص در ساخت پيلهاي نوري ـ برقي، ترانزيستور و ابزارهاي الكترونيكي مورد استفاده قرار ميگيرد. از تركيب سيلسيم و كربن براي جلا دادن فلزات استفاده ميشود. سيلسيم در ساخت نيمهرساناها ـ كه در زندگي روزمره كاربردهاي فراواني دارند ـ نيز به كار ميرود.