منظومه شمسی
منظومهٔ شمسی یا سامانهٔ خورشیدی مجموعه ای دربرگیرندهٔ یک ستاره به نام خورشید و شماری اجرام آسمانی دیگر است که در مدارهایی مستقیم و یا غیر مستقیم پیرامون آن می‌گردند.
سامانهٔ خورشیدی از انفجار یک ابرنواختر و فروریزش یک ابر مولکولی چرخان پدید آمد .
منظومه شمسی در قسمتی از کناره ی کهکشان راه شیری به نام (بازوی شکارچی) واقع‌شده و ۲۶٬۰۰۰ سال نوری از مرکز کهکشانی فاصله دارد. خورشید سرچشمهٔ انرژی بسیار از جمله انرژی گرما و نور است. مانایی سامانهٔ خورشیدی به مانایی خورشید وابسته‌است.
سامانهٔ خورشیدی دارای هشت سیاره (تیر، ناهید، زمین، بهرام (مریخ)، هرمز (مشتری)، کیوان (زحل(، اورانوس و نپتون)و پنج سیارهٔ کوتولهٔ تاکنون شناخته‌شده (سرس،پلوتو، هائومیا، ماکی‌ماکی و اریس)است. علاوه بر این اجرام، سامانهٔ خورشیدی دربرگیرندهٔ اجرام دیگری از جمله ماه‌ها، سیارک‌ها، شهاب‌وارها، شهاب‌ها، شهاب‌سنگ‌ها و دنباله‌دارهاست. سامانهٔ خورشیدی هم‌چنین دارای مناطق خاصی از جمله کمربند سیارک‌ها، کمربند کویپر و دیسک پراکنده (سامانه خورشیدی) است.
این تصور که فضا یک خلأ کامل است، نادرست است و مواد محیط میان‌سیاره‌ای در فضا وجود دارد. ابری کروی‌شکل و بزرگ به نام ابر اورت سامانهٔ خورشیدی را دربرگرفته. منظومهٔ شمسی تا جایی گسترش می‌یابد که دیگر تحت تأثیر خورشید (نفوذ نور خورشید، گرانش خورشیدی، میدان مغناطیسی خورشید و باد خورشیدی) نباشد. هر چه قدر از خورشید دور می‌شویم، نور آن کم‌تر می‌شود؛ اما هیچ مرزی وجود ندارد که در آن نور خورشید نفوذ نداشته‌باشد یا در آن‌جا ضعیف‌تر شود. گرانش خورشیدی هم مانند نور آن حد و مرزی ندارد و هر چه قدر از خورشید دور می‌شویم، گرانش آن ضعیف‌تر می‌شود.
پیدایش:
سامانه‌های خورشیدی پیرامون ستاره‌ها شکل می‌گیرند و منظومهٔ شمسی ما هم پیرامون خورشید شکل گرفته‌است. تاکنون دانشمندان، ستاره‌شناسان، فلاسفه و تقریباً هر کس دیگری به دنبال پاسخ چگونگی شکل‌گیری جهان گشته‌اند. هیچ الگوی معتبری که بتواند چگونگی شکل‌گیری جهان را توضیح‌دهد، وجود ندارد. اما دانشمندان بر سر محبوب‌ترین الگو به توافق رسیده‌اند. این الگو، نظریهٔ سحابی نام‌دارد.
حدود ۴٫۶ میلیارد سال پیش، هنگامی که یک ابر گازی و گرد و غباری در فضا آشفته‌بود، منظومهٔ شمسی در اثر انفجار یک ابرنواختر و فرآیندهای بعد از آن شکل‌گرفت. به طور مفصل تر : (طبق نظریه ای منظومه ی شمسی از یک ابر گاز و غبار ،که آن را سحابی اولیه می نامند ، شکل گرفته است. این سحابی ، رفته رفته متراکم شده و احتمالاً در اثر امواج ناشی از انفجار یک ستاره به صورت یک صفحه چرخان در آمده است به تدریج در اثرنیروی بسیار عظیم جاذبه بیشتر مواد موجود در هسته مرکزی آن متراکم شده و با فعال شدن فعل و انفعالات هسته ای ، خورشید به وجود آمده است . بخش های بیرونی ،که همچون قرص گرداگرد بخش مرکزی قرار گرفته بودند ، به توده های مستقلی تراکم یافتند و هر کدام به صورت سیاره ای در آمدند از باقی مانده ی مواد سحابی نیز دنباله دارها و سیارک ها شکل گرفته اند . طبق این نظریه ، عمر منظومه ی شمسی در حدود 5/4سال پیش تخمین زده می شود.اگر چه سیارات با سرعت نسبتاً زیادی می گردند ، امّا چون تحت تاثیر جاذبه ی خورشید عمل می کند نمی توانند به هر طرف که می خواهند بروند . این موضوع باعث می شود که سیارات به دور خورشید بگردند یک سال هر سیاره معادل زمانی است که سیاره ی مزبوز یک بار به دور خورشید بگردد .)
توضیحات:
سحابی ها
در جهان علاوه بر ستاره‌ها مقادیر زیادی گرد و غبار و گاز وجود دارد که ما بین کهکشانها پراکنده گردیده است. سحابیها به علت نور ستارگان مجاور خود قابل رویت هستند. به کمک تلسکوپ به ساختمان و ویژگی آنها می‌توان پی برد. بعضی از سحابیها نیز تاریک بوده و مانع عبور نور ستارگانی که در پشت آنها قرار دارند می‌گردند.