دستور زبان متمم
☆ - متمم و انواع آن
👈 متمم در لغت به معنی " تمام کننده " اسم فاعل عربی از مصدر " تتمیم " به معنی " تمام کردن " ، " کامل کردن " و ... است
👈 متمم در اصطلاح : اسم یا گروه اسمی که پس از حرف اضافه می آید مانند 👇
👈 او با " دوچرخه " به " مدرسه " آمد👈 او از " تاریکی " می ترسد👈 آشنایی با " شما " مایه افتخار ما است
☆ - انواع متمم :
👈 ۱ - متمم فعل ( متمم اجباری )👈 ۲ - متمم اسم👈 ۳ - متمم قید👈 ۴ - متمم صفت👈 ۵ - متمم صوت ( شبه جمله )👈 ۶ - متمم قیدی ( متمم اختیاری )
⭕️ ۱ - متمم فعل ( متمم اجباری ) : متممی که فعل به آن نیاز دارد مانند : 👈 او از " من " رنجید👈 او ، درس را به " دانش آموز " فهماند👈 همه به " او " پهلوان می گویند
¤ - متمم فعل ( متمم اجباری ) ، متمم فعل های گذرای زیر است 👇
☆ - ۱ - فعل های گذرا به متمم مانند : ترسید ، نازید ، رنجید و ...☆ - ۲ - فعل های گذرا به مفعول و متمم مانند : ترساند ، چسباند ، خرید و...☆ - ۳ - فعل های گذرا به مسند و متمم مانند : گفت ( در معنای نامید و صدا زد ) لقب داد و ...
¤ - تنها متمم فعل ( متمم اجباری ) جزء اجزای اصلی جمله محسوب می شود
⭕️ ۲ - متمم اسم : اسم یا گروه اسمی که با کمک حرف اضافه ، وابسته پسین اسم قرار می گیرد ( و در جمله در پی اسمی یا پیش از اسمی می آید ) و توضیحی به آن می افزاید مانند :
👈 از " گرز " و " کمند " و " نیزه " خبری نیست👈 خبری از " گرز " و " کمند " و " نیزه " نیست
¤ - همان گونه که بعضی از فعل ها به متمم نیاز دارند و به اصطلاح با حرف اضافه خاصّی به کار می روند ، بعضی از اسم ها نیز نیاز به متمم دارند و مانند فعل با حرف اضافه خاصّی به کار می روند که به این گونه متمم ، متمم اسم می گویند مانند :
👈 آشنایی با " شما " مایه افتخار ما است👈 افتخار به " دوستی " با " دانایان " افتخار واقعی است
¤ - متمم اسم به همراه اسم متمم پذیر ( هسته ) یک گروه اسمی است وبه عنوان یک واحد یک پارچه در نظر گرفته می شود مانند :
👈 آشنایی باشما ، مایه افتخار ما است
👈 آشنایی با شما = گروه اسمی ، در نقش نهاد
¤ - اسم هایی که به متمم نیاز دارند در هر نقشی که باشند به متمم نیاز دارند که در این صورت متمم اسم ، متمم همان نقش نامیده می شوند مانند : متمم نهاد ، متمم مفعول ، متمم متمم ، متمم مسند و ... مانند :
👈 متمم اسم = متمم نهاد مانند : " شما" 👇👈 آشنایی با " شما " مایه افتخار ما است
👈 متمم اسم = متمم مفعول مانند " دلیل "👇👈 شکایت از کسی ، نیاز به " دلیل " دارد
👈 و ...
⭕️ ۳ - متمم قید : متممی که با بعضی از قید ها تشکیل گروه قیدی می دهند مانند :
👈 اتوبوس ، پر از " مسافر " می رفت👈 اوتندتر از " من " می دود
¤ - متمم قید با متمم قیدی ( متمم اختیاری ) متفاوت است¤ - قید های تفضیلی و بعضی از قید های غیر تفضیلی متمم پذیر هستند
⭕️ ۴ - متمم صفت : متمم هایی که اختصاص به صفت دارند مانند :
👈 دوستی صمیمی تر از " شما " سراغ ندارم👈 دلهای از " غم " شکافته با محبت شکفته می شوند¤ - متمم صفت می تواند قبل یا بعد از صفت قرار گیرد ¤ - صفت های تفضیلی و بعضی از صفت های بیانی متمم پذیر هستند
⭕️ ۵ - متمم صوت ( شبه جمله ) : متمم هایی که مخصوص صوت ( شبه جمله ) باشند مانند :👈 حیف از این همه زحمت👈 دریغ از این همه دوستی
⭕️ ۶ - متمم قیدی ( متمم اختیاری = متمم اختیاری فعل ) : متممی که مخصوص ( متمم اجباری ) فعل یا دیگر اجزای جمله ( چون متمم نهاد ، مفعول و ... ) نباشد مانند :
👈 او با " دوچرخه " از " خانه " به " مدرسه " آمد
● - گاهی مجموعه حرف اضافه و متمم در کنار فعل های گذرا به مسند می نشیند ونقش مسند را بازی می کند(جانشین مسند می شود ) مانند :👈 این پارچه از ابریشم است 👈 از ابریشم = مسند
● - گاهی مجموعه " حرف اضافه و اسم " در جایگاه و کارکرد صفت ظاهر می شود مانند : کشور های در حال توسعه
● - گاهی یک گروه اسمی به همراه حرف اضافه به عنوان بدل به کار می رود مانند : کتاب " مدیر مدرسه " از آثار جلال آل احمد را حتماً بخوانید